Στο παρόν βιβλίο συγκεντρώνονται μελέτες και δοκίμια του συγγραφέα από την υπερ-εικοσαετή ενασχόλησή του με ζητήματα της κρίσιμης δεκαετίας 1940-1950. Οι μελέτες αυτές διακρίνονται σε δημοσιευμένες και αδημοσίευτες και έχουν υποστεί μερική αναθεώρηση και συμπλήρωση. Καλύπτουν ένα...

Δεν πρέπει το παρόν να εκληφθεί σαν εγχειρίδιο ιστορίας, διότι δεν είναι κάτι τέτοιο. Ο καμβάς είναι η ιστορία, αλλά αποσκοπεί στην ανάδειξη των προσωπογραφιών, οπότε έχει μάλλον χαρακτήρα περισσότερο... ιστορικο εικαστικό. Κάποιες επαναλήψεις κρίθηκαν αναγκαίες, για να υπάρξει όσο...

Ο υγρότοπος του Δέλτα Αξιού-Λουδία-Αλιάκμονα-Γαλλικού (αρχαίου Εχέδωρου) και ο Θερμαϊκός κόλπος ανέκαθεν είχαν και έχουν τη δική τους ιδιαιτερότητα, καθώς αποτελούν σπουδαίο τμήμα της φυσικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς, παίζοντας αξιοπρόσεκτο ρόλο στην καθημερινή ζωή και...

ΜΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΕΞΙΣΤΟΡΗΣΗ ΤΟΥ ΠΙΟ ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΟΥ ΑΙΩΝΑ Ο 20ός αιώνας θα έπρεπε να µας είναι κατανοητός. Είναι η περίοδος που γνωρίζουµε καλύτερα, µια επική γεωπολιτική αφήγηση που περνάει από τον Α΄ Παγκόσµιο πόλεµο, τη Μεγάλη Ύφεση, τον Β΄ Παγκόσµιο πόλεµο και την πτώση του Τείχους...

Ο Κωνσταντίνος Σάθας υπήρξε ένας από τους σημαντικότερους ιστορικούς του νέου ελληνισμού, θέτοντας τις βάσεις για την ανάπτυξη των Βυζαντινών και Μεσαιωνικών σπουδών στη χώρα μας. Οι έρευνές του έφεραν στο φως αρκετές αφανείς και συνάμα "αποκλίνουσες" όψεις της ελληνικής ιστορίας,...

Ο Σουλιώτης οπλαρχηγός του 1821 Λάμπρος Κουτσονίκας κατάγεται από ένδοξη οικογένεια που προσέφερε το αίμα της για την ελευθερία του Σουλίου και της Ελλάδας. Ο παππούς του Νικόλαος, ο πατέρας του Γιάννος και ο θείος του Θανάσης έπεσαν μαχόμενοι ηρωικά στη Μονή του Σέλτζου στο Σούλι όταν...

Το 1965, ως νεαρός δάσκαλος, είχα την ευκαιρία να μελετήσω τα "Ενθυμήματα Στρατιωτικά" του Νικ. Κασομούλη και να γνωρίσω τους μεγάλους κλεφταρματολούς της Θεσσαλίας. Στάθηκα ιδιαιτέρως στους κλεφταρματολούς των Χασίων διότι, ανάμεσα τους, αναφέρονται και οι Ψειραίοι οι οποίοι...

Η αξία Της καινούργιας πατρίδας δε βρίσκεται μόνο στο ότι συμπληρώνει ένα κενό στη βιογραφία του Γιώργου Φαρσακίδη. Το κείμενο αυτό είναι πολύτιμο και για όσους ενδιαφέρονται για την ιστορία της Θεσσαλονίκης. Οι γοητευτικές περιγραφές του Φαρσακίδη μάς παρουσιάζουν μια ξεχασμένη...

Στα χρόνια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου συμμαχικές δυνάμεις κυρίως Γάλλων και Άγγλων αποβιβάζονται και στρατοπεδεύουν στη Θεσσαλονίκη, που γίνεται έτσι μια πολυάνθρωπη πολυπολιτισμική πόλη. Ο πόλεμος με τους Αυστριακούς και τους Βουλγάρους μαίνεται στα σύνορα με πολλές απώλειες, αλλά...

Κατά τη διάρκεια του Β/ Παγκοσµίου Πολέµου, µια ετερόκλητη παρέα αγωνιστών της αντίστασης, υπό την ηγεσία του Βρετανού συγγραφέα και φιλέλληνα Πάτρικ Λη Φέρµορ, πετυχαίνει στην Κρήτη κάτι που έμοιαζε αδιανόητο: απαγάγει τον Γερµανό στρατηγό Κράιπε, τσακίζοντας το ηθικό του "Χασάπη...

Προσωπικά θεωρώ το βιβλίο αυτό ως ένα μέρος της κοινωνικής Ιστορίας της Πόλις που με γέννησε και το αφιερώνω σε όσους αγαπούν την πανέμορφη αύτη πόλη. Ελπίζω διαβάζοντας το να βρείτε ενδιαφέρουσες και πολύ, πολύ ευχάριστες στιγμές από την ζωή σας.... Σαν Πατρινός με περισσότερη...

Η μελέτη για την Εκλογική Γεωγραφία και τις εθνοτικές-κοινωνικές μεταβολές στη Θεσσαλονίκη 1915-2015 αποπειράται να αναλύσει τις εκλογικές τάσεις στη "μητροπολιτική" περιοχή της Θεσσαλονίκης κατά τη μακρά διάρκεια ενός ολόκληρου αιώνα, ταυτόχρονα με την προσπάθεια αναζήτησης των...

Επτά χρονών ήμουν, όταν η μάνα μου με πήρε από το χέρι και μαζί με τη γιαγιά μου, που ήταν φορτωμένες με ότι μπορούσαν να κουβαλήσουν, πήραμε την ανηφόρα της γειτονιάς μας. Χωρίς να καταλάβω πολλά, βρεθήκαμε στην Ελλάδα. Η προσαρμογή δύσκολη. Ξένοι ανάμεσα σε ξένους. Για τους Τούρκους ήμουν Ρωμιός, για τους Έλληνες Τούρκος. Είκοσι χρόνια χωρίς πατρίδα. Ούτε Ρωμιός, ούτε Τούρκος.

Η έκδοση "Μνήμες Κατοχής - Ανοιχτές πληγές στον χρόνο" αποτελεί μια προσπάθεια συλλογική, καθώς πολλές εξέχουσες προσωπικότητες παίρνουν θέση για την περίοδο της Κατοχής και περιγράφουν συνοπτικά μεν, αλλά ιδιαίτερα παραστατικά, τη βαρβαρότητα και την ωμότητα που βίωσαν οι άνθρωποι...

Από τα μέσα του 18ου μέχρι και τα τέλη του 19ου αιώνα πολλοί Νάξιοι μεταναστεύουν στα Μικρασιάτικα παράλια. Τα Βουρλά ήταν ο κατ' εξοχήν τόπος προορισμού των. Πολλοί εγκαταστάθηκαν μόνιμα στα Βουρλά ενώ άλλοι μετακινούνταν εποχικά μεταξύ των δύο τόπων. Αυτή η επικοινωνία Νάξου-Βουρλών...

Η απαστράπτουσα προσωπικότητα του Γεωργίου Καραϊσκάκη προσείλκυσε πολλούς, κατά το παρελθόν, συγγραφείς (ιστοριοδίφες, ιστορικούς, ποιητές, θεατρικούς συγγραφείς κ.ά.) και θα προσελκύει επίσης στο μέλλον λόγω αυτής ακριβώς της πολυσχιδούς μορφής του. Μη όντας περασμένος στο...

Η "Πανελλήνιος Ένωσις Αγωνιζομένων Νέων" (ΠΕΑΝ) κατέχει ξεχωριστή θέση ανάμεσα στις αντιστασιακές οργανώσεις που ιδρύθηκαν και έδρασαν στα αστικά κέντρα την περίοδο της Κατοχής, λόγω του δυναμισμού και της ηρωικής θυσίας πολλών μελών της. Απαρτίστηκε κυρίως από ενθουσιώδεις...

Η έκδοση των σημαντικότερων συλλογών πρωτογενών ιστορικών πηγών που αφορούν τη βενετική κυριαρχία στον ελλαδικό χώρο και στην ανατολική Μεσόγειο συνιστά πάγιο αίτημα της ερευνητικής κοινότητας. Στις πηγές του εν λόγω πεδίου συγκαταλέγονται οι εκθέσεις πεπραγμένων των ανώτατων...

Κατά το τέλος του πολέμου της ελληνικής ανεξαρτησίας (1829-1831), τα προτεινόμενα σύνορα της Ελλάδας άλλαξαν τρεις φορές. Οι πιέσεις για τη δημιουργία τακτικού στρατού και συνθηκών ασφάλειας στις παραμεθόριες περιοχές και η ρευστότητα για το μέλλον τους έφεραν τους έλληνες και αλβανούς...

Στην έως τώρα ακαδημαϊκή συζήτηση για την Ελληνική Επανάσταση σε μεγάλο βαθμό απουσίαζε η οθωμανική πλευρά. Στο παρόν βιβλίο, η Σοφία Λαΐου και ο Μαρίνος Σαρηγιάννης παρουσιάζουν για πρώτη φορά με συστηματικό τρόπο την πρόσληψη της Επανάστασης από την οθωμανική πολιτική ελίτ. Από...

Ο πρώτος τόμος της μνημειώδους "Ιστορίας της Σύγχρονης Ελλάδας (1941-1974)" του Σόλωνα Γρηγοριάδη, Κατοχή-Δεκεμβριανά (1941-1945), σταμάτησε με την Απελευθέρωση, τα Δεκεμβριανά και τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Ο παρών τόμος εκκινεί την αφήγησή του από μία ακόμη τραγικότερη ελληνική εμπειρία: τον...

Έργο σύγχρονο, μνημειακό και απαλλαγμένο από αγκυλώσεις και κάθε είδους μονομέρεια, η "Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας (1941-1974)" του Σόλωνα Νεόκοσμου Γρηγοριάδη διατηρεί άφθαρτα το σφρίγος, τη φρεσκάδα, την τολμηρότητα αλλά και τη μοναδικότητά της, παρά τα χρόνια που πέρασαν από την...

"Η ιστορία ενός Έθνους, ενός λαού, ενός κόσμου είναι ο καθρέφτης των έργων και των πράξεων του. Και γι' αυτό ο ιστορικός πρέπει να έχη καθαρή τη σκέψι, άκαμπτη τη θέλησι. Ο απολογισμός των καλών ή των κακών και δυσαρέστων έργων είναι καθήκον και υποχρέωσί του. Συμπάθειες ή αντιπάθειες...

Πώς αντιλαμβάνονταν οι Έλληνες τον ρόλο της Ευρώπης απέναντι στο νεοσύστατο κράτος τους; Πώς αντέδρασαν απέναντι στην υποχώρηση του φιλελληνισμού και στις έμμεσες ή άμεσες επεμβάσεις των εγγυητριών Δυνάμεων στο εσωτερικό της χώρας; Πώς αξίωναν τα "κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας"...

Στην Αυγή Δωδεκανησιακή, όπως αναγράφεται, έτος 18ον, περίοδος B', αρ. φ. 437, της 15.2.1940, σελ. 2, ο Εµµανουήλ I. Καρπάθιος, ­τότε Αρχιμανδρίτης, γεννημένος στη Νίσυρο (1888-1972), καταγόµενος από το χωριό Έλυμπος της Καρπάθου- εξέδωσε ένα προικοσύµφωνο της 5.11.1801, µε συμπληρωµατική γαµήλια δωρεά την...

Ιούνιος 1944. Οι Σπέτσες θα ζήσουν τη γερμανική εκκαθαριστική επιχείρηση και θα πληρώσουν βαρύ φόρο αίματος με τις εκτελέσεις και τους απαγχονισμούς που θα γίνουν εκείνες τις μέρες στο νησί. Μια οικογένεια θα εκτελεστεί. Η οικογένεια Πασαμήτρου. Τα γεγονότα αυτά ήταν η αφορμή για να...