Η σύνταξη αρχαία ελληνικής γραμματολογίας προορισμένης για το Γυμνάσιο αποτελεί εκπαιδευτική πρόκληση, στον βαθμό μάλιστα που υπόσχεται ανανέωση κριτηρίων και στόχων. Σε αυτή την υπόσχεση ανταποκρίθηκε ο Φάνης Κακριδής και τη μετέφρασε σε συντελεσμένο έργο συντακτικής και συνθετικής αρτιότητας. Θεμέλιος λίθος της ο πολύμορφος και πολύτροπος λόγος: προφορικός και γραπτός, ακροαματικός και αναγνωστικός, μουσικός και απαγγελλόμενος, ανώνυμος και επώνυμος, λαϊκός και λόγιος, αυθόρμητος και φροντισμένος, αφηγηματικός και δραματικός, συγκινησιακός και στοχαστικός, ευκαιριακός και ανθεκτικός. Οι πολλαπλές αυτές ταξινομήσεις των ελληνικών γραμμάτων διακρίνονται κάθε φορά σε πρωτεύουσες και δευτερεύουσες, κάθετες και οριζόντιες, συγχρονικές και διαχρονικές, σχηματίζοντας ένα σύνθετο σταυρόλεξο. Προηγείται η ποίηση και έπεται η πεζογραφία, καθώς διαδέχεται η μια εποχή την άλλη: την ομηρική η αρχαϊκή, την αρχαϊκή η κλασική, την κλασική η αλεξανδρινή (άλλως πως: ελληνιστική), την ελληνιστική η ρωμαϊκή. Σε αυτές τις πέντε εποχές διαβαθμίζεται το εγχειρίδιο, εκβάλλοντας στο ευρετήριό του και στο πολύτιμο "Μικρό λεξικό φιλολογικών και αρχαιογνωστικών όρων". Στα προσόντα της προκείμενης γραμματολογίας εξέχουν δύο τουλάχιστον σπάνιες αρετές. Η μία αφορά στη διαφάνεια με την οποία συντάσσονται στοιχεία των ελληνικών γραμμάτων που συνιστούν συμπληρωματικού τύπου αντιθέσεις (μύθος και λόγος· παράδοση και πρωτοτυπία· συνέχεια, καμπές και τομές· ομοιότητες, παραπομπές και διαφορές· ποιοτικές κορυφώσεις, μεταλλαγές και μεταπτώσεις). Η δεύτερη αρετή: σε κάθε γραμματειακή εποχή αναλογούν σχόλια που αφορούν στις ιστορικές της συνθήκες, στις πολιτικές και κοινωνικές της τάσεις και εντάσεις, στις συγχρονικές διασταυρώσεις γραμμάτων και τεχνών. Έτσι, τα ελληνικά γράμματα δεν απομονώνονται από τα γεγονότα, τα πρόσωπα και τα πράγματα που τα περιβάλλουν και τα διαφωτίζουν, ενώ η αξιολογική διάκρισή τους προκύπτει από τεκμηριωμένες κρίσεις που βασίζονται στη σύγκριση. Δ. Ν. Μαρωνίτης