Είναι σαφές ότι η Ένωση βρίσκεται σε "διαδικασία μετάβασης", χωρίς ωστόσο να είναι ξεκάθαρος αυτός ο προσανατολισμός της. Όσον αφορά στη στρατηγική της διάσταση τεκμαίρεται ότι παρά τα βήματα που έχουν γίνει η πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ (και του ΝΑΤΟ) θα είναι αυτή που θα οδηγεί στην ατροφία των αυτόφωτων δράσεων της Ένωσης. Αν με ορολογία χημείας, πούμε από τη μια ότι η Ευρώπη είναι το άτομο, και από την άλλη, στην ιστορία ορισμένες χώρες συνιστούν τον ("σκληρό") πυρήνα της, υπάρχουν χώρες που λειτουργούν ως πρωτόνια και νετρόνια, συγκροτώντας αυτόν τον πυρήνα. Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλες που περιστρέφονται ως ηλεκτρόνια, γύρω από αυτόν τον πυρήνα και σχηματίζουν καθ' ολοκληρία αυτό το άτομο. Η διαδοχή των αιώνων επιφύλαξε, ανάλογα σε κάθε κράτος, το κέντρο του πυρήνα, τη θέση των πρωτονίων και νετρονίων, αλλά και των ηλεκτρονίων. Η πρόκληση για το ελληνικό κράτος του οποίου το αξιακό του παρελθόν, οι ιδέες και οι αξίες που κυοφόρησε ως αρχαιοελληνικός πολιτισμός και αποτελούν τα "quarks" του "ευρωπαϊκού ατόμου", έγκειται στο αν θα συνεχίσει να αποτελεί ενεργό κράτος-μέλος της ευρωπαϊκής οικογένειας, με την όποια μορφή που η Ένωση έχει ή θα λάβει στον όποιο βαθμό πολιτικής της εντελέχειας.